Chin World Media
August 20, 2012
CW။ ။ ဆရာ့ရဲ႕ မိဘ၊ ေမြးရပ္ဇာတိအစရွိ သျဖင့္ေပါ့ေလ ေနာက္ခံသမိုင္းေလး ေ၀ငွေပးပါဦး။
Issac Khen။ ။ မိဘေတြက Rev. Timothy Nang Khen ႏွင့္ Daw Molly Ah-Hei ျဖစ္ပါတယ္။ ခူမီး စကားေျပာ ခ်င္းလူမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ပလက္၀ျမိဳ႕နယ္၊ ၾကိဳင္ထင္း၀ (TlengThang Vum) ေက်းရြာမွာ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။
CW။ ။ ပညာေရးအေနနဲ႔ ဆရာ့ ျဖတ္သန္းမႈကို သိပါရေစ။
Issac Khen။ ။ ၁၉၉၁ မွာ ဆယ္တန္းေအာင္ျမင္ပါတယ္။ ၁၉၉၆ မွာ ျမစ္ၾကီးနားတကၠသိုလ္ကေန B.Sc (Maths) ကို မဟာသိပၸံအဆင့္မီ Qualify ႏွင့္ေအာင္ျမင္ပါတယ္။
၂၀၀၂ မွာ Holy Cross Theological College (Anglican Church of Myanmar) ကေန အဂၤလီကန္ဘုန္းေတာ္ၾကီးျဖစ္ သင္တန္းေအာင္ျမင္ ျပီး B.Th ဘြဲ႕ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွာ Myanmar Institute of Theology (MIT) ကေန Master of Theological Studies ဘြဲ႕ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ Cambodia ႏိုင္ငံ Pannasastra University of Cambodia ကေန Applied Conflict Transformation Studies နဲ႕ M.A ဘြဲ႕ ရရွိခဲ့ပါတယ္။
CW။ ။ အခုလက္ရွိ တာ၀န္ယူလုပ္ကိုင္ေနတာေတြကိုလည္း ေ၀ငွေပးပါဦး။
Issac Khen။ ။ Gender and Development Initiative-Myanmar ကို ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၁၂)ရက္ ေန႕မွာ တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး၊ လက္ရွိ Gender and Development Initiative-Myanmar ရဲ႕ Executive Director အျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ Gender and Peace Study Center ရဲ႕ Senior Research Advisor အေနနဲ႕ ေသာ္လည္းေကာင္း တာ၀န္ထမ္းေဆာင္လွ်က္ရွိပါတယ္။
CW။ ။ ဆရာတို႔ NGO အဖြဲ႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ေနမႈေတြကိုလည္း ေျပာျပပါဦး။
Issac Khen။ ။ GDI ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရထံမွာ တရား၀င္မွတ္ပံုတင္ရရွိေအာင္ ေလွ်ာက္ထားဆဲ ျဖစ္ျပီး၊ အမ်ိဳးသမီး၊ အမ်ိဳးသားခြင့္တူညီမွ်ေရး၊ ျငိမ္းခ်မ္းမႈတည္ေဆာက္ရာမွာ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႕ အစည္းမ်ားပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရး ႏွင့္ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ အခြင့္အေရး အတြက္ ပညာေပး ျခင္းစတဲ့လုပ္ငန္း ေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ ဌာနဆိုင္ရာမ်ား၊ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ အစည္းမ်ား၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။
CW။ ။ အစိုးရရဲ႕ ကုလားတန္စီမံကိန္းအေပၚမွာ ဆရာ့ရဲ႕ အျမင္၊ သံုးသပ္ခ်က္ကို သိပါရေစ။ ဒီကိစၥရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳး၊ ဆိုးက်ိဳးေတြကို ေ၀ဖန္ေပးပါ။
Issac Khen။ ။ ကုလားတန္စီမံကိန္းရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳး၊ဆိုးက်ိဳးမ်ားကိုသိခ်င္လ်င္ ေလာေလာဆယ္ ဒီစီမံကိန္းကို ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ေနသလဲဆိုတာကို သိဖို႕လိုပါတယ္။ ကုလားတန္စီမံကိန္းနဲ႕ပတ္သက္ ျပီး ေျပာရရင္ -
၁) စီမံကိန္းနဲ႕ပတ္သက္လို႕ အစိုးရအေနနဲ႕ ေဒသခံျပည္သူေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း အသိေပးမႈ ေတြ ပံုမွန္ျပဳလုပ္ဖို႕လိုပါတယ္။ စီမံကိန္းဆိုင္ရာအေၾကာင္းအရာေတြကို ျပည္သူေတြက ရွင္းရွင္း လင္းလင္းသိ ေလေလ သူတို႕အေနနဲ႕ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ဘယ္လို ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ရမယ္ ဆိုတာကို ျပင္ဆင္ႏိုင္ ေလေလ ျဖစ္ပါမယ္။ ေဒသခံေတြရဲ႕ သိပိုင္ခြင့္ (right to information) ကို ေလးစားအသိအမွတ္ျပဳရာ လည္း ေရာက္ပါတယ္။
၂) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ၊ လူမႈေရးဆုိင္ရာ သက္ေရာက္ထိခိုက္မႈေတြရွိလာႏိုင္ေျခ ေလ့လာတဲ့ Environmental and Social Impact Assessments ေတြျပဳလုပ္ျပီး ျပည္သူေတြကို ခ်ျပ ရွင္းလင္းေပးရပါမယ္။ သို႕ေသာ္ ဒီေလ့လာမႈေတြက ျပသနာရဲ႕အေျဖ မဟုတ္ဘူး။ အေျဖရွာႏိုင္ ဖို႕လမ္းစ သာ ျဖစ္ပါတယ္။
၃) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္လာမယ့္အရာေတြအတြက္ ေလွ်ာ္ေၾကးသတ္မွတ္တာ၊ ေပးတာေတြကို ေဒသ ခံေတြနဲ႕ ေသေသခ်ာခ်ာတိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျပီး၊ ေဒသခံေတြ ေက်နပ္မႈရရွိတဲ့အေျခအေနျဖစ္ ေအာင္လုပ္ ဖို႕လိုပါတယ္။ ေပးတာယူ၊ ယူခ်င္ယူ၊ မယူခ်င္ေန ပံုစံမ်ိဳးလုပ္လို႕ မရပါ။
၄) ကုလားတန္ေဒသမွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းမႈ အညံ့ဆံုး၊ ျမန္မာျပည္မွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါး မႈအရွိ ဆံုးေဒသထဲမွာ ပါ၀င္ေနတာေၾကာင့္ India အစိုးရအေနနဲ႕ ကုလားတန္ေဒသျမိဳႈနယ္မ်ားရဲ႕ ဖြ႕ံျဖိဳးေရး အတြက္ ကူညီေဆာင္ရြက္မယ့္အစီအစဥ္ေတြကို စီမံကိန္းျပီးစီးတဲ့ေန႕မွာ ေဒသခံေတြကို ေပးအပ္သင့္ပါ တယ္။
CW။ ။ Chin World Media ကေန တဆင့္ ဆရာ့ရဲ႕ အနာဂတ္ခ်င္းျပည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ျပည္တြင္း ျပည္ပ ခ်င္းလူငယ္ေတြဆီကို ေျပာျပပါဦး။
Issac Khen။ ။ ခ်င္းေတြရဲ႕ လက္ရွိနဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ ခ်င္းေတြကိုယ္တိုင္ကပဲ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တယ္။ ဘယ္သူကမွ လာမလုပ္ေပးႏိုင္ဘူးဆိုတာကို လူငယ္ေတြ သိေစခ်င္တယ္။ တစ္ေယာက္ေယာက္က လာလုပ္ေပးလိမ့္မယ္ လို႕ထင္ေနရင္ မွားပါလိမ့္မယ္။ သင္ မလုပ္ရင္ ဘယ္သူ လုပ္မွာလဲ။ အခု မလုပ္ရင္ ေကာ ဘယ္ေတာ့ လုပ္မွာလဲဆိုတာ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ခ်င္းေတြၾကား diversity ရွိတာကိုပဲ ျပသနာ မရွာ ေစခ်င္ပါ။ ခ်င္းေတြ တစ္စုတစ္စည္းတည္း မရွိေသးဘူးဆိုရင္လည္း အဲဒါကို ယိုးမယ္ဖြဲ႕ အျပစ္ရွာ မေနေစ ခ်င္ပါ။ မတူတဲ့ၾကားမွာ တူတာေတြ စုစည္းျပီး စိတ္ညီတာေတြ လုပ္ရင္ေတာင္ အမ်ားၾကီးလုပ္လို႕ရတယ္ လို႕ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အိုက္ေစာျမေရးျပီး၊ ဆရာမခ်င္းခ်င္းတို႕ ထုတ္ေ၀ထားတဲ့ “ခ်င္း” ကဗ်ာစာအုပ္ကို ေတာ့ ခ်င္းလူငယ္ေတြ ဖတ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။
................................................................................................................................
Source : ChinWorld Media
Issac Khen။ ။ မိဘေတြက Rev. Timothy Nang Khen ႏွင့္ Daw Molly Ah-Hei ျဖစ္ပါတယ္။ ခူမီး စကားေျပာ ခ်င္းလူမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ပလက္၀ျမိဳ႕နယ္၊ ၾကိဳင္ထင္း၀ (TlengThang Vum) ေက်းရြာမွာ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။
CW။ ။ ပညာေရးအေနနဲ႔ ဆရာ့ ျဖတ္သန္းမႈကို သိပါရေစ။
Issac Khen။ ။ ၁၉၉၁ မွာ ဆယ္တန္းေအာင္ျမင္ပါတယ္။ ၁၉၉၆ မွာ ျမစ္ၾကီးနားတကၠသိုလ္ကေန B.Sc (Maths) ကို မဟာသိပၸံအဆင့္မီ Qualify ႏွင့္ေအာင္ျမင္ပါတယ္။
၂၀၀၂ မွာ Holy Cross Theological College (Anglican Church of Myanmar) ကေန အဂၤလီကန္ဘုန္းေတာ္ၾကီးျဖစ္ သင္တန္းေအာင္ျမင္ ျပီး B.Th ဘြဲ႕ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွာ Myanmar Institute of Theology (MIT) ကေန Master of Theological Studies ဘြဲ႕ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ Cambodia ႏိုင္ငံ Pannasastra University of Cambodia ကေန Applied Conflict Transformation Studies နဲ႕ M.A ဘြဲ႕ ရရွိခဲ့ပါတယ္။
CW။ ။ အခုလက္ရွိ တာ၀န္ယူလုပ္ကိုင္ေနတာေတြကိုလည္း ေ၀ငွေပးပါဦး။
Issac Khen။ ။ Gender and Development Initiative-Myanmar ကို ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၁၂)ရက္ ေန႕မွာ တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး၊ လက္ရွိ Gender and Development Initiative-Myanmar ရဲ႕ Executive Director အျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ Gender and Peace Study Center ရဲ႕ Senior Research Advisor အေနနဲ႕ ေသာ္လည္းေကာင္း တာ၀န္ထမ္းေဆာင္လွ်က္ရွိပါတယ္။
CW။ ။ ဆရာတို႔ NGO အဖြဲ႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ေနမႈေတြကိုလည္း ေျပာျပပါဦး။
Issac Khen။ ။ GDI ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရထံမွာ တရား၀င္မွတ္ပံုတင္ရရွိေအာင္ ေလွ်ာက္ထားဆဲ ျဖစ္ျပီး၊ အမ်ိဳးသမီး၊ အမ်ိဳးသားခြင့္တူညီမွ်ေရး၊ ျငိမ္းခ်မ္းမႈတည္ေဆာက္ရာမွာ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႕ အစည္းမ်ားပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရး ႏွင့္ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ အခြင့္အေရး အတြက္ ပညာေပး ျခင္းစတဲ့လုပ္ငန္း ေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ ဌာနဆိုင္ရာမ်ား၊ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ အစည္းမ်ား၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။
CW။ ။ အစိုးရရဲ႕ ကုလားတန္စီမံကိန္းအေပၚမွာ ဆရာ့ရဲ႕ အျမင္၊ သံုးသပ္ခ်က္ကို သိပါရေစ။ ဒီကိစၥရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳး၊ ဆိုးက်ိဳးေတြကို ေ၀ဖန္ေပးပါ။
Issac Khen။ ။ ကုလားတန္စီမံကိန္းရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳး၊ဆိုးက်ိဳးမ်ားကိုသိခ်င္လ်င္ ေလာေလာဆယ္ ဒီစီမံကိန္းကို ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ေနသလဲဆိုတာကို သိဖို႕လိုပါတယ္။ ကုလားတန္စီမံကိန္းနဲ႕ပတ္သက္ ျပီး ေျပာရရင္ -
၁) စီမံကိန္းနဲ႕ပတ္သက္လို႕ အစိုးရအေနနဲ႕ ေဒသခံျပည္သူေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း အသိေပးမႈ ေတြ ပံုမွန္ျပဳလုပ္ဖို႕လိုပါတယ္။ စီမံကိန္းဆိုင္ရာအေၾကာင္းအရာေတြကို ျပည္သူေတြက ရွင္းရွင္း လင္းလင္းသိ ေလေလ သူတို႕အေနနဲ႕ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ဘယ္လို ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ရမယ္ ဆိုတာကို ျပင္ဆင္ႏိုင္ ေလေလ ျဖစ္ပါမယ္။ ေဒသခံေတြရဲ႕ သိပိုင္ခြင့္ (right to information) ကို ေလးစားအသိအမွတ္ျပဳရာ လည္း ေရာက္ပါတယ္။
၂) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ၊ လူမႈေရးဆုိင္ရာ သက္ေရာက္ထိခိုက္မႈေတြရွိလာႏိုင္ေျခ ေလ့လာတဲ့ Environmental and Social Impact Assessments ေတြျပဳလုပ္ျပီး ျပည္သူေတြကို ခ်ျပ ရွင္းလင္းေပးရပါမယ္။ သို႕ေသာ္ ဒီေလ့လာမႈေတြက ျပသနာရဲ႕အေျဖ မဟုတ္ဘူး။ အေျဖရွာႏိုင္ ဖို႕လမ္းစ သာ ျဖစ္ပါတယ္။
၃) စီမံကိန္းေၾကာင့္ ထိခိုက္လာမယ့္အရာေတြအတြက္ ေလွ်ာ္ေၾကးသတ္မွတ္တာ၊ ေပးတာေတြကို ေဒသ ခံေတြနဲ႕ ေသေသခ်ာခ်ာတိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျပီး၊ ေဒသခံေတြ ေက်နပ္မႈရရွိတဲ့အေျခအေနျဖစ္ ေအာင္လုပ္ ဖို႕လိုပါတယ္။ ေပးတာယူ၊ ယူခ်င္ယူ၊ မယူခ်င္ေန ပံုစံမ်ိဳးလုပ္လို႕ မရပါ။
၄) ကုလားတန္ေဒသမွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းမႈ အညံ့ဆံုး၊ ျမန္မာျပည္မွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါး မႈအရွိ ဆံုးေဒသထဲမွာ ပါ၀င္ေနတာေၾကာင့္ India အစိုးရအေနနဲ႕ ကုလားတန္ေဒသျမိဳႈနယ္မ်ားရဲ႕ ဖြ႕ံျဖိဳးေရး အတြက္ ကူညီေဆာင္ရြက္မယ့္အစီအစဥ္ေတြကို စီမံကိန္းျပီးစီးတဲ့ေန႕မွာ ေဒသခံေတြကို ေပးအပ္သင့္ပါ တယ္။
CW။ ။ Chin World Media ကေန တဆင့္ ဆရာ့ရဲ႕ အနာဂတ္ခ်င္းျပည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ျပည္တြင္း ျပည္ပ ခ်င္းလူငယ္ေတြဆီကို ေျပာျပပါဦး။
Issac Khen။ ။ ခ်င္းေတြရဲ႕ လက္ရွိနဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ ခ်င္းေတြကိုယ္တိုင္ကပဲ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တယ္။ ဘယ္သူကမွ လာမလုပ္ေပးႏိုင္ဘူးဆိုတာကို လူငယ္ေတြ သိေစခ်င္တယ္။ တစ္ေယာက္ေယာက္က လာလုပ္ေပးလိမ့္မယ္ လို႕ထင္ေနရင္ မွားပါလိမ့္မယ္။ သင္ မလုပ္ရင္ ဘယ္သူ လုပ္မွာလဲ။ အခု မလုပ္ရင္ ေကာ ဘယ္ေတာ့ လုပ္မွာလဲဆိုတာ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ခ်င္းေတြၾကား diversity ရွိတာကိုပဲ ျပသနာ မရွာ ေစခ်င္ပါ။ ခ်င္းေတြ တစ္စုတစ္စည္းတည္း မရွိေသးဘူးဆိုရင္လည္း အဲဒါကို ယိုးမယ္ဖြဲ႕ အျပစ္ရွာ မေနေစ ခ်င္ပါ။ မတူတဲ့ၾကားမွာ တူတာေတြ စုစည္းျပီး စိတ္ညီတာေတြ လုပ္ရင္ေတာင္ အမ်ားၾကီးလုပ္လို႕ရတယ္ လို႕ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အိုက္ေစာျမေရးျပီး၊ ဆရာမခ်င္းခ်င္းတို႕ ထုတ္ေ၀ထားတဲ့ “ခ်င္း” ကဗ်ာစာအုပ္ကို ေတာ့ ခ်င္းလူငယ္ေတြ ဖတ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။
................................................................................................................................
Post a Comment
မွတ္ခ်က္ မ်ားကိုလြယ္ကူစြာ ေပးႏိုင္ပါသည္ ။ သို ့ေသာ္ မွတ္ခ်က္မ်ားကို စိစစ္ၿပီးမွ ေဖာ္ျပေပးမည္ ျဖစ္ပါသျဖင့္ ဤစာမ်က္ႏွာေပၚမွာ ခ်က္ခ်င္း ျမင္ရမည္မဟုတ္ပါ။ မၾကာခင္ ေနာက္တခါ ျပန္လာၿပီး မိမိ၏ မွတ္ခ်က္ကို ျပန္ၾကည့္ပါရန္ ေမတၲာရပ္ခံပါသည္။